Dün Musul’un tamamını ele geçiren Irak Şam İslam Devleti (IŞİD), bugün de kentteki Türk toprağına saldırdı.
Militanlar, Türkiye’nin Musul Başkonsolosluğu’nu ele geçirdi. Başkonsolos Öztürk Yılmaz’la birlikte 48 kişinin alıkonduğu bildirildi. Başbakanlık kaynakları, Türkiye Başkonsolosluğu başta olmak üzere Musul’daki gelişmelerin yakinen takip edildiğini, önümüzdeki saatlerde Dışişleri Bakanlığı tarafından bir açıklama yapılacağını kaydetti.
Baskınla ilgili değişik iddialar ortaya atılırken, ikisi çocuk ve Musul Başkonsolosu Öztürk Yılmaz dahil 48 kişinin IŞİD’in elinde olduğu, bunlar arasında başkonsolosluğun güvenliğinden sorumlu özel harekat tim mensuplarının da olduğu ileri sürüldü.
‘IŞİD KARARGAHINA GÖTÜRÜLÜYORLAR’
Reuters’a konuşan başbakanlık kaynakları, rehin alınan grubun sağlık durumlarının iyi olduğunu ve başkonsolosluk binasından IŞİD karargahına götürüldüklerini söyledi.
KRİTİK ZİRVE
Baskın Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun New York’ta olduğu sırada gerçekleşti. Baskın üzerine Başbakan Tayyip Erdoğan da Başbakanlık Konutu’nda Başbakan Yardımcıları Bülent Arınç ve Beşir Atalay, İçişleri Bakanı Efkan Ala, MİT Müsteşarı Hakan Fidan, Dışişleri Bakan Yardımcısı Naci Koru, Dışişleri’nin Ornadoğu’dan sorumlu müsteşar yardımcısı Ömer Önhon ve Ortadoğu Dairesi Genel Müdürü Şakir Torunlar ile acil bir toplantı yaptı.
Bu sırada Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün de toplantı sonrası Davutoğlu Ankara’da olmadığı için Bakan Yardımcısı Koru’yu Köşk’e çağırarak bilgi istediği öğrenildi. Bağdat Büyükelçisi Faruk Kaymakçı da Ankara ve New York ile doğrudan irtibata geçerek gelişmeler hakkında bilgi verdi.
Baskın bu çerçevede New York-Ankara-Bağdat üçgeninde değerlendirmeye alınırken, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu Başbakanlık’tan gelecek değerlendirme bilgilerini bekledi. Güvenilir kaynaklardan edinilen bilgiye göre, krizle ilgili yapılan değerlendirmelerde baskının uzaması halinde askeri seçenek dahil her türlü tedbirin görüşüldüğü ileri sürülürken, Ankara’nın sorunun “Yumuşak ve sakinliği kaybetmeden çözülmesinden yana olduğu” bildirildi.
EN ÖNEMLİ SORU İŞARETİ
IŞİD’in dün Musul’u ele geçirmesine rağmen Musul Başkonsolosluğu’nun neden tahliye edilmediği de soru işareti olarak kaldı.
Başbakanlık Konutu’ndaki toplantı ve Türkiye’nin tavrına ilişkin bir açıklama yapılması bekleniyor.
‘TÜRKİYE ÜZERİNE DÜŞENİ YAPACAK’
İçişleri Bakanı Efkan Ala ise gelişmeler üzerine şunları söyledi:
“Türkiye kendi çıkarları doğrultusunda üzerine düşeni yapacaktır. Özel Harekat polislerimiz de bulunuyor.”
ÜÇ SORU ÜÇ CEVAP
* IŞİD bölgede nasıl palazlandı?
IŞİD, 7-8 yıldır nüfusu 2 milyonu bulan zengin petrol yataklarının üzerinde bulunan Musul kentinin kırsalında meşgulken kimse bunu umursamadı. Örgüt yoksul Sünni kesimlerden militan devşiriyor, esnaftan vergi topluyordu. Musullu akademisyen Ziya Halis’e göre merkezi hükümet ordu ve polisteki mezhebi dengeyi kurmak için Sünnilere 3 bin kadro açtı, ama sadece 50 kişi müracaat etti. Nedeni IŞİD korkusu. Taban bulmakta zorlanmayan IŞİD aileleri orduya katılmamaları yönünde tehdit ediyor.
* Asker niye kaçtı?
Sünni Musul’un güvenliği bu nedenle Şii güvenlik mensuplarına bırakılmıştı. Paralı asker, savaşta üniformalarını çıkartıp kaçtı. Şimdi Maliki halkı silahlandırmaktan bahsediyor ama Musul’dan bir Felluce çıkarmak da hayal. Felluce Amerikan işgaline karşı zorlu bir direniş sergilerken Musul kolayca teslim olmuştu. Musul, Suriye’nin Halep kenti gibi farklı dil ve milletlerin bir arada yaşadığı ılımlı ve uzlaşmacı bir medeniyet havzası. Tabi işgalin ardından palazlanan fanatik militanizm dokuyu fena halde örseledi.
* Neden Musul?
IŞİD’ın aniden kuzeyde Musul’un başkent olduğu Ninova ve Selahaddin vilayetlerine yüklenmesinin nedeni ise ülkenin orta kesiminde emirlik kurmaya çalıştığı Sünni üçgenindeki Anbar vilayetine bağlı Ramadi ve Felluce’de aldığı darbeler olabilir. IŞİD kuzeyde yeni cepheler açarak Felluce ve Ramadi üzerindeki baskıyı azaltmış ve Bağdat’a sarsıcı bir mesaj vermiş oldu. Ayrıca Baduş Cezaevi’ni basarak saldığı bini aşkın militanla da savaşçı açığını giderdi. Daha önce Ebu Gureyp baskınıyla bırakılanlar hem Irak hem Suriye cephesini kızıştıran bir etki yaratmıştı. Son gelişmeler Kürdistan Yönetimi’ne Musul’daki ihtilaflı Kürt bölgelerinde kontrolü sağlama fırsatı sunuyor. Maliki’nin Barzani yönetiminin yardım önerisini reddetmesinin altında da peşmergenin yerleşeceği korkusu yatıyor olmalı.
