Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun, AB eski Bakanı Egemen Bağış dönemine ait, Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi’ndeki (Ulusal Ajans) “AB fonlarının usulsüz kullanımı ve personel alımları”na ilişkin iddiaları incelemek üzere soruşturma başlattığı ortaya çıktı. Böylece Ulusal Ajans’ın işletme giderlerine katkı olarak alınan AB fonları tehlikeye girdi.
Rüşvet soruşturmasında adı geçen ve AB Bakanlığı koltuğundan alınan Egemen Bağış ile ilgili ciddi iddialar içeren bir e-posta gündeme gelmişti. Taraf gazetesinden Hüseyin Özkaya’nın haberine göre, AB Bakanlığı’na bağlı Ulusal Ajans’ın Başkanı olarak görev yaptığı dönemde Musa Ceylan tarafından Bağış’a gönderilen 9 Mart 2013 tarihli e-postada, Bağış’ın “Usulsüz personel alımı ve ihalelerde usulsüzlük” talimatlarının olduğu belirtilmişti. Ceylan, Bağış’a “Ajans Başkanı olarak, ana hatlarını yukarıda belirttiğim türden veya mevzuatımıza aykırı olabilecek diğer benzer talimatlarınızı hiçbir şekilde yerine getirmeyeceğimi açık bir şekilde tekrarlamak istiyorum’’demişti. Bu e-postanın, kısa bir süre önce kamuoyuna yansıması üzerine AB Komisyonu’nun harekete geçtiği öğrenildi. Bu kapsamda, Avrupa Komisyonu Eğitim ve Kültür Genel Müdürü Jan Truszczynski’nin bir mektup yazdığı ortaya çıktı.
SORUŞTURMA AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI’NA UZANABİLİR
Türkiye’nin Brüksel’deki daimi temsilciliği, AB Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Ulusal Ajans Başkanı Bülent Özcan’a gönderilen 20 Ocak 2014 tarihli mektupta, ajanstaki iddialar üzerine soruşturma başlatıldığı bildirildi. Mektupta, Ulusal Ajans’ta yürütülen Hayat Boyu Öğrenme ve Gençlik Programları ile ajansın ihale ve personel alımlarını kapsayan soruşturmanın AB Bakanlığı’na da uzanabileceği belirtildi.
ANLAŞMAYA DAYANIYOR
AB ile Türkiye arasında imzalanan 24.12.2008 tarihli Çerçeve Anlaşma’nın 27. maddesi uyarınca, Avrupa Komisyonu’nun ve Avrupa Yolsuzlukla Mücadele Bürosu’nun, sağlanan fonların kullanımı ile ilgili her türlü usulsüzlük ve yolsuzluğu soruşturma yetkisi bulunuyor.
Alınan fonlar tehlikeye girdi
Jan Truszczynski imzalı kritik mektup özetle şöyle:
“Ulusal Otoriteniz tarafından Hayat boyu Öğrenme ve Gençlik Programları Ulusal Ajansı olarak belirlenen AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı ile ilgili dikkatime sunulan ciddi yolsuzluk iddiaları nedeniyle size yazıyorum. İddia olunan usulsüzlükler, Ulusal Ajans tarafından yapılan şeffaflıktan uzak personel alımı ile AB ve ulusal mevzuata uymayan ihalelerle ilgilidir. Alınan bilgilere göre, son zamanlarda bazı iddialar Türk basınına yansımış ve konuya ilişkin olarak Ajans eski Başkanı ile AB Bakanı arasında geçen konuya ilişkin diyaloglar Bakanlık tarafından teyit edilmiştir. AB eğitim ve gençlik programları ve AB geneli ile Erasmus+Programı’nın başlatılması bağlamında yaratabileceği ciddi itibar riskleri göz önüne alındığında, bu konularla ilgili kaygılarımı takdir edersiniz. İddialar subut bulduğu takdirde mâli bir etki yaratacak ve Ulusal Ajans’ın işletme giderlerine katkı olarak alınan AB fonlarında mali düzeltme yapılmasıyla sonuçlanabilecektir. Komisyon ve Ulusal Ajans arasındaki düzenleyici hükümlerden görüldüğü gibi, tespit edilen sorunların ciddiyetine bağlı olarak diğer önleyici tedbirler (örneğin fon taahhütlerinin, ödemelerin veya program uygulamasının askıya alınması gibi) değerlendirilebilecektir. Bu çerçevede, Ulusal Ajans’tan ihale uygulamaları ve personel alımları konusunda ayrıntılı bilgili istemek zorundayım. Ayrıca, iddia olunan usulsüzlüklerin daha ileri düzeyde soruşturulması için Ulusal Ajans’ta ve gerekirse Ulusal Otorite’de de (AB Bakanlığı) bir yerinde denetim emri vereceğim.”
